Cách xử lý trẻ sơ sinh hay vặn mình và ọc sữa hiệu quả

Vặn mình và ọc sữa là hiện tượng phổ biển ở trẻ sơ sinh. Cha mẹ cần chú ý quan sát và làm rõ nguyên nhân. Bên cạnh phản xạ tự nhiên, đây có thể là dấu hiệu cho thấy bé đang bị thiếu canxi hoặc do bệnh lý, cha mẹ không nên chủ quan. 

Nguyên nhân trẻ sơ sinh hay vặn mình và ọc sữa 

Khi trẻ sơ sinh hay vặn mình và ọc sữa, cha mẹ cần quan sát trẻ và xác định nguyên nhân để tìm ra cách tốt nhất và hiệu quả để giúp bé thoát khỏi tình trạng này. 

tre-so-sinh-hay-van-minh-va-oc-sua-nhu-nao

Nguyên nhân trẻ sơ sinh hay vặn mình và ọc sữa

Lý do trẻ sơ sinh hay vặn mình 

Vặn mình, gồng mình, thậm chí đỏ mặt là những phản xạ tự nhiên trong những tháng đầu đời của con. Hiện tượng này diễn ra trong thời gian ngắn rồi tự hết. Trong trường hợp trẻ vẫn bú mẹ, ngủ sâu giấc và tăng cân đều thì mẹ không cần quá lo lắng.  

Yếu tố môi trường là một trong những lý do khiến bé hay vặn mình mà nhiều cha mẹ bỏ qua. Không gian ngủ quá nóng hoặc lạnh, âm thanh lớn, ánh sáng đột ngột,… có thể khiến bé đang cảm thấy khó chịu. 

Bên cạnh nguyên nhân tự nhiên, trẻ hay vặn mình, giật mình có thể là triệu chứng trẻ đang mắc bệnh lý như thiếu canxi, vitamin D3, hạ canxi huyết, rối loạn giấc ngủ,… Biểu hiện là trẻ thường xuyên vặn mình, khó đi vào giấc ngủ, ngủ chập chờn kèm theo khóc thét, dỗ không nín. Trẻ hay ọc sữa, bỏ bú, chậm tăng cân và suy dinh dưỡng. 

Lý do trẻ sơ sinh hay ọc sữa 

Do hiện tượng sinh lý 

Trẻ nhỏ từ 2 – 4 tháng tuổi dễ bị ọc sữa khi vặn mình, thường do trào ngược dạ dày thực quản. Theo nghiên cứu, 50% trẻ sơ sinh bị trào ngược thức ăn lên thực quản do hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện. Tình trạng này là do cơ vòng tâm vị giữa dạ dày và thực quản của bé còn yếu, chưa trưởng thành nên sữa dễ trào ngược từ dạ dày lên ống thực quản. Tình trạng trào ngược này không đáng lo ngại nếu bé vẫn bú tốt và tăng cân bình thường, thường sẽ giảm hẳn khi bé được 8 – 9 tháng tuổi. 

Do sai lầm về cách chăm sóc và chế độ dinh dưỡng 

Một số sai lầm thường thấy đó là: 

ly-do-tre-so-sinh-hay-van-minh-va-oc-sua

Lý do trẻ sơ sinh hay vặn mình và ọc sữa

  • Cho bé bú sữa mẹ quá nhiều, vượt ngưỡng bé cần và khiến dạ dày khó hấp thu 
  • Đặt sai tư thế khi cho bé bú, bú bình sai cách hoặc bé đang bị mất tập trung  
  • Trẻ bú quá nhanh, dễ bị sặc sữa 
  • Bé vừa ăn no mà mẹ đã đặt bé nằm ngay
  • Quấn tã cho bé quá chặt 

Do bệnh lý nội khoa

Ọc sữa khi vặn mình có thể xảy ra khi trẻ gặp các bệnh lý về đường tiêu hoá, hệ hô hấp, thần kinh,… Một số vấn đề về sức khoẻ trẻ sơ sinh thường gặp: 

  • Trẻ mắc phải các bệnh về đường tiêu hóa như tiêu chảy, động ruột.
  • Viêm đường hô hấp trên
  • Bệnh nhiễn trùng vùng thần kinh: viêm màng não mủ
  • Tăng áp lực nội soi như xuất huyết não do giảm tỷ lệ Prothrongbin
  • Hội chưa sinh dục thương thân
  • Rối loạn thần kinh thực vật: co thắt môn vị

Do bệnh lý ngoại khoa

  • Bé bị di tật đường tiêu hóa như hẹp phì đại môn, hẹp tá tràng bẩm sinh, thoát vị hoành, theo thực quản,… các nguyên nhân này dẫn đến tình trạng bé hya nôn trớ trong ít ngày đầu đời.
  • Bé bị tắc ruột, xoắn ruột: biểu hiện là nhiễm trùng toàn thâ, chướng bụng, bí trung đại tiên, phân có máu, dịch dạ dày màu nâu đen
  • Ngoài ra, một nguyên nhân có thể cần lưu ý chính là trẻ mới sinh ra hệ tiêu hóa còn non yếu, dạ dày bé nằm ngang, các cơ còn rất yếu nên các hoạt động co thắt chưa ổn định nên dễ dẫn đến tình trạng nôn trớ.

Trẻ sơ sinh hay vặn mình và ọc sữa có nguy hiểm không? 

tre-so-sinh-van-minh-va-oc-sua-co-nguy-hiem-khong

Trẻ sơ sinh hay vặn mình và ọc sữa có nguy hiểm không

Trẻ sơ sinh hay vặn mình và ọc sữa là phản ứng tự nhiên của cơ thể do trẻ chưa phát triển toàn diện. Nếu bé hay vặn mình và ọc sữa khi mẹ cho bú nhưng vẫn tăng cân đều, tần suất ít và không có biểu hiện nào bất thường thì mẹ hãy an tâm và chú ý hơn khi cho bé bú. 

Trẻ bị ọc sữa nôn trớ có thể do mẹ ép con bú quá nhiều, nhưng nếu kèm theo các triệu chứng khác thì đây có thể là dấu hiệu của bệnh lý.

Trẻ sơ sinh bị ọc sữa liên tục không bú hoặc bú xong lại bị nôn trớ ra sau mỗi lần ăn thì có thể bé  nhà bạn mắc phải các dị tật liên quan đến đường tiêu hóa như hẹp thực quản, hẹp tá tràng.

Tuy nhiên, khi hiện tượng này xuất hiện liên tục với các dấu hiệu như quấy, khóc thét, ưỡn bụng, bú rồi ói liên tục hoặc bỏ bú, tụt cân,… thì rất có thể bé đang gặp vấn sức khoẻ và rất nguy hiểm. Khi đó, mẹ cần lập tức đưa bé  tới ngay các đơn vị Y tế để được chuẩn đoán và xử lý kịp thời.  

Đối với các trẻ sơ sinh khi nôn trớ kèm theo giật mình, co giật trong lúc ngủ đó có thể biểu hiện của trẻ thiếu canxi. Mẹ cần xem lại chế độ dinh dưỡng và điều chỉnh thực đơn ăn phù hợp cho bé.

Cách xử lý khi trẻ sơ sinh hay vặn mình và ọc sữa 

Đối mặt với tình trạng ọc sữa, nôn trớ, vặn mình của con, cha mẹ cần giữ bình tình vì các bước xử lý đầu tiên vô cùng quan trọng. Nguyên tắc xử lý cụ thể: 

  • Khi trẻ vặn mình và ọc sữa, tránh bế xốc lên mà nên để bé nằm nghiêng sang một bên. Điều này giúp ngăn cản và hạn chế sữa lên mũi.  
  • Tiếp theo mới bế trẻ và dùng khăn mềm lau sạch phần chất nôn 
  • Nếu trẻ bị ọc sữa lên mũi, mẹ vệ sinh bằng nước muối sinh lý theo trình tự: miệng trước, mũi sau 

Để phòng tránh và chấm dứt tình trạng trẻ sơ sinh vặn mình trớ sữa, mẹ có thể áp dụng các mẹo sau: 

Cho trẻ bú đúng tư thế 

cho-be-bu-dung-tu-the

Cho trẻ bú đúng tư thế

Mẹ nên cho trẻ bú ở tư thế thẳng đứng hơn, không nghiêng ngả về phía sau.  

Với trẻ bú bình, tư thế bú tốt nhất là nghiêng 45 độ và sử dụng các loại núm vú đặc biệt để bé không hít quá nhiều khí thừa. Mẹ nên cho bé sử dụng các loại gối chuyên dụng. 

Chia nhỏ lượng sữa và cữ bú 

Mẹ bé có thể giảm lượng sữa mỗi cữ nhưng tăng số cữ bú trong ngày (nhằm vẫn đảm bảo bé tiếp nhận đủ lượng sữa trong ngày.  

Mẹ cũng cần kiểm soát tốc độ chảy của dòng sữa để bé không bị ngập miệng. Lúc này, thực phẩm trong dạ dày dễ bị trào lên và gây ra hiện tượng nôn trớ. 

Không nên để trẻ đói quá rồi mới cho bú, trong quá trình bú cần yên tĩnh, không ồn ào bởi trẻ cần tập trung bú  và bú đúng cách.

Vỗ ợ hơi giúp giảm ọc sữa đáng kể 

vo-o-hoi-cho-tre

Vỗ ợ hơi giúp giảm ọc sữa

Sau mỗi cữ bú, bé cần được bế hơi đứng và vuốt nhẹ lưng cho ợ hơi trong 10 – 15 phút trước khi được đặt nằm. Nếu bé bú bình thì mẹ cần để ý núm vú khi bú phải đầy sữa tránh nuốt hơi.  

 Bổ sung vi chất 

Mẹ hãy tham khảo các vi chất giúp cải thiện đường tiêu hoá, tăng cường lợi khuẩn và cải thiện tình trạng vặn mình và ọc sữa cho bé. Bên cạnh đó, khi trẻ sơ sinh có hệ đường ruột khỏe mạnh sẽ kích thích tăng cân, tăng hấp thu chất dinh dưỡng, nâng cao đề kháng. 

 Tổng kết

Qua bài viết trên đây chúng tôi đã thông tin chi tiết đến các mẹ hiện tượng trẻ sơ sinh hay vặn mình và ọc sữa và cách xử lý. Nếu bé vẫn thường xuyên vặn mình và ọc sữa khi đã áp dụng những cách trên, mẹ đưa bé đến phòng khám sơ sinh để được thăm khám và tư vấn.

Chúc mẹ và bé sức khỏe! 

5/5 - (2 bình chọn)