Hướng dẫn 3 cách hút đờm cho trẻ sơ sinh và những lưu ý

Trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ là một trong những đối tượng dễ mắc phải các bệnh về đường hô hấp như nghẹt mũi, khó thở,… Lúc này chất nhầy sẽ tích tụ nhiều ở đường thở gây đến cho trẻ cảm thấy khó thở ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống sinh hoạt của bé. Vậy cha mẹ biết cách hút đờm cho trẻ sơ sinh hay chưa? Các nguyên tắc nào cần lưu ý khi hút mũi cho trẻ. Mời các bạn theo dõi trong bài viết dưới đây. 

Khi nào cần hút đờm cho trẻ sơ sinh? 

Trẻ sơ sinh hệ miễn dịch chưa hoàn thiện, sức đề kháng kém do đó rất dễ bị các tác nhân bên ngoài gây bệnh tấn công như vi khuẩn, virus,… Từ đó trẻ sễ mắc bệnh viêm nhiễm đường hô hấp, trong đó thường gặp nhất là cảm cúm, cảm lạnh. Các biểu hiện của bệnh này như khó thở, ngạt mũi, sổ mũi,… 

Nguyên nhân chính gây ra những hiện tượng này là do sự sản sinh quá mức đờm nhầy, chất nhầy hoặc dị vật mắc lại ở đường thở. Thường đờm sẽ xuất hiện chủ yếu trong xoang mũi, cuối phổi, cây phế quản,… khiến đường thở bị tắc nghẽn, gây khó khăn trong việc hô hấp, thở khò khè và đôi khi trẻ còn bị chảy nước mũi nhiều hơn. 

Nếu đường thở được không thông thoáng, dịch đờm không được tống ra ngoài lâu dần sẽ gây tắc nghẽn đường hô hấp. Điều này sẽ gây ra những hậu quả nguy hiểm như trẻ có thể bị suy hô hấp và gây nguy hiểm đến tính mạng. Vậy nên việc hút đờm là phương pháp mà cha mẹ cần thực hiện khi trẻ bị đờm, việc này mục đích tạo sự thông thoáng cho đường thở, giúp trẻ hô hấp dễ dàng hơn. 

Do trẻ sơ sinh còn nhỏ nên chưa biết cách xì mũi hoặc khạc đờm ra ngoài. Do đó, cha mẹ cần nhờ đến sự hỗ trợ từ các dụng cụ hút mũi để tống đờm nhầy ra ngoài. 

Mẹ nên hút mũi cho bé trong các trường hợp dưới đây: 

Nên hút mũi cho bé trong những trường hợp nào

• Trẻ dưới 2 tuổi bị ngạt mũi, sổ mũi nhưng không có khả năng tự khạc nhổ, hỉ đờm ra ngoài.  
• Trẻ bị khó thở, thở khò khè cần nhiều oxy để đảm bảo hô hấp. 
• Trẻ bị cúm ngạt mũi, ho có đờm xanh, đờm đặc khó lấy ra, viêm mũi dị ứng tưng tiết dịch đờm, nhiễm khuẩn đường hô hấp trên,… 
• Trẻ sốt trên 38.5 độ C đi kèm với hiện tượng co giật, hôn mê hoặc khó thở. 
• Việc thực hiện hút mũi cần xin ý kiến chỉ định từ bác sĩ, cha mẹ không nên áp dụng tại nhà. 

Nếu trẻ bị nghẹt mũi ở mức độ nhẹ, dịch nhầy không quá đặc, thay vì chọn những giải pháp hút mũi cho bé bằng nước muối sinh lý theo các bước như sau: Mẹ đặt trẻ nằm ngửa ở trên giường, kê chăn bỏng dưới đầu bé và ở cổ đếm thấm nước nuối sinh lý trong lúc rửa mũi cho bé. 

Tiếp theo nhỏ khoảng 1-2 giọt dung dịch nước muối sinh lý vào mũi trẻ. Đợi vài phút để dịch được làm loãng. 

Dùng khăn giấy hoặc tăm bông để vệ sinh lại mũi cho bé. 

Nhỏ và vệ sinh tương tự với bên mũi còn lại. 

Cách làm này có thể lặp lại 2 – 4 lần trong ngày đến khi bé hết dịch ứ đọng bên trong mũi. Trong quá trình rửa mũi cho bé, mẹ cần hết sức chú ý, dùng khăn mềm lau nhẹ để tránh làm tổn thương niêm mạc mũi. 

Dụng cụ hút mũi cho trẻ sơ sinh 

Hiện nay trên thị trường có bán rất nhiều dụng cụ hỗ trợ hút mũi cho trẻ kích thước phù hợp để hút đờm cho trẻ, nên mẹ cần lựa chọn có chất lượng, kích thước phù hợp với bé yêu nhà mình. Dưới đây là một số loại dụng cụ hút đờm được các mẹ ưa chuộng nhất: 

Dụng cụ hút đờm dạng bầu, dùng tay để tạo lực hút 

Loại máy hút đờm sử dụng pin hoặc điện, không cần dùng tay để tạo lực. Nhưng giá thành loại máy này khá cao 

Dụng cụ hút đờm dạng chữ U, có bầu hút để tạo lực, loại này được sử dụng khá phổ biến 

Nguyên tắc vệ sinh mũi cho trẻ 

Trước khi vệ sinh mũi cho trẻ, cha mẹ cần tuân thủ những điều dưới đây: 

• Tham khảo ý kiến của bác sĩ: cha mẹ không được ý thực hiện hút mũi cho con nếu như chưa có sự đồng ý hoặc chỉ định từ bác sĩ. 
• Không nên lạm dụng việc hút mũi: Theo các chuyên gia việc rửa mũi cho bé chỉ nên tiến hàng 2-3 lần/ngày. Nhiều cha mẹ khi trẻ bị sổ mũi, nghẹt mũi lại hút mũi cho bé. Điều này là không nên, bởi việc thường xuyên hút mũi cho trẻ sẽ gây ra những tổn thương niêm mạc mũi ảnh hưởng đến khứu giác và chức năng hô hấp của bé.  
• Không được hút mũi bằng miệng: có nhiều mẹ sợ phương pháp hút mũi bằng dụng cụ sẽ làm tổn thương niêm mạc mũi cho trẻ nên sẽ dùng miệng trực tiếp để hút mũi cho bé. Tuy nhiên các chuyên gia không khuyến khích các mẹ áp dụng phương pháp này. Bởi trong khoang miệng có chứa nhiều vi khuẩn có thể lây truyền trực tiếp sang bé. Lúc này trẻ còn nhỏ hệ miễn dịch còn yếu nên sẽ rất bị tấn công điều này sẽ khiến bệnh tình trở nặng hơn. 
• Không hút mũi cho trẻ khi vừa ăn no: cha mẹ không nên hút mũi cho bé khi vừa ăn no xong, điều này rất dễ gây nôn trớ. Thời điểm lý tưởng để hút mũi cho bé là sau khi ăn khoảng 30 phút hoặc khi bé đang ngủ. 
• Trường hợp, đã hút mũi liên tục trong 3 ngày mà không thuyên giảm thì cha mẹ cần đưa bé đến bệnh viện để được thăm khám và có phương pháp điều trị kịp thời.  

Cách hút đờm cho trẻ sơ sinh 

Việc hút đờm cho bé cần được thực hiện đúng cách, nếu không sẽ gây ra những hậu quả khó lường. Dưới đây là những cách hút đờm tùy theo từng loại dụng cụ: 

Hút mũi bằng dụng cụ dạng ống bơm 

Dụng cụ hút mũi dạng ống bơm

Bước 1: Đầu tiên, mẹ cần làm ẩm mũi bé bằng cách nhỏ 1-2 giọt dung dịch nước muối sinh lý. Cố gắng giữ trong mũi 30-40 giây để làm lỏng dịch nhầy. Mẹ không nên nhỏ mũi cho bé rồi không hút đờm, điều này sẽ khiến dịch mũi bị khô lại, bít tắc đường thở hơn. 

Bước 2: Khi dịch mũi được hòa loãng, mẹ đặt bé nằm trên gối rồi dùng dụng cụ hút mũi cho bé. Lưu ý, trước khi hút mũi cho bé thì mẹ cần tiệt trùng, lau khô trước khi dùng. 

Bước 3: Tay bóp nhẹ ống bơm để đẩy hết không khí ra ngoài, sau đó từ từ đặt trước bên mũi của trẻ. 

Bước 4: Nhẹ nhàng thả tay ra để tạo lực hút đờm mũi ra ngoài 

Lưu ý: Trong quá trình thực hiện, mẹ không nên đặt ống bơm vào quá sâu. ĐIều này có thể gây ra tổn thương niêm mạc mũi cho bé. Trong quá trình thực hiện hút mũi mà bé không hợp tác thì mẹ cần ngừng ngay việc này, bởi nó có thể khiến trẻ bị sặc, nôn trớ. 

Sau khi hoàn thành 1 bên mũi mẹ cần làm sạch ống bơm để loại bỏ hết phần chất nhầy bằng cách tiệt trùng bằng nước ấm. Dùng khăn giấy để lau khô phần đầu ống. 

Với bên mũi còn lại, mẹ thực hiện tương tự như thao tác trên. Sau khoảng 5-10 phút mà bé vẫn còn hiện tượng nghẹt mũi, mẹ có thể thực hiện lại quá trình hút mũi một lần nữa cho đến khi bé khỏi. 

Hút mũi cho trẻ sơ sinh bằng dụng cụ chữ U 

Dụng cụ hút mũi chữ U có kết cấu gồm những phần như bầu đựng chất nhầy thu được trong quá trình hút mũi, phần trên có gắn 2 ống: 1 ống có đầu hình tròn gắn vào mũi bé và ống còn lại sử dụng để tạo lực hút. 

Cách làm như sau: 

Dụng cụ hút mũi chữ U

Bước 1: Đầu tiên mẹ làm ẩm mũi cho bé tượng tư trên 

Bước 2: Mẹ đặt đầu ống tròn vào một bên mũi bé, đầu ống hút còn lại đặt lên miệng. Với đặc điểm thiết kế này, mẹ sẽ còn lo lắng việc chất nhầy mũi sẽ trôi vào miệng trong quá trình hút. 

Bước 3: Hút nhẹ tạo lực hút đờm từ mũi bé ra ngoài, số lượng đờm nhiều hay ít phụ thuộc vào lực hút. 

Bước 4: Trước khi hút bên mũi còn lại, bạn nên vệ sinh dụng cụ bằng nước ấm hoặc dụng cụ sát trùng. 

Sử dụng máy hút mũi cho trẻ  

Hiện nay trên thị trường có nhiều loại máy hút mũi chạy bằng pin hoặc điện với các tính năng tiện lợi. Tuy nhiên, chúng chỉ khác nhau về cách thức hoạt động về thiết kế cũng còn công dụng vẫn như nhau. 

Ưu điểm của máy hút đờm là mẹ không cần dùng lực để hút hoặc phải bóp chỉ cần gắn đầu hút vào mũi và bật lên là được và rất dễ dàng vệ sinh. 

Sử dụng máy hút mũi cho trẻ

Cách sử dụng: 

Máy hút mũi có thiết kế 2 đầu hút, 1 nhỏ và 1 lớn. Đầu lớn thường được dùng khi chất nhầy ở thể đặc, rắn, còn đầu nhỏ dùng khi chất nhầy loãng, lỏng. 

Sau khi máy hút xong mẹ nên dùng nước muối sinh lý để rửa mũi cho bé thật sạch.  

Các loại máy hút đờm này thường tạo ra một lực hút ổn định, giúp hút đờm trực tiếp từ phế quản. Do vậy, sau quá trình hút, đường thở của bé trở nên thông thoáng hơn, không còn hiện tượng nghẹt mũi nữa. 

Tuy nhiên vì lực hút mạnh và có khả năng hút sâu từ mũi đến phế quản, từ đó niêm mạc mũi của trẻ dễ bị tổn thương. Điều này có thể làm gia tăng nguy cơ nhiễm trùng khiến bệnh ngày càng nặng hơn. 

Vậy nên, trong y khóa các bác sĩ khuyến cáo chỉ nên sử dụng máy hút mũi trong trường hợp đưa vào điều trị với những trẻ rơi vào tình trạng hôn mê, mất phản xạ ho, mất ý thức,… 

Có nên hút mũi và rửa mũi cho trẻ hay không? 

Rửa mũi là một trong những phương pháp vệ sinh mũi đơn giản giúp hỗ trợ, điều trị và phòng ngừa các bệnh lý liên quan tới hô hấp giúp giảm nghẹt mũi, ngứa mũi. Nhưng câu hỏi có nên hút, rửa mũi cho trẻ hay không? Là câu hỏi được nhiều mẹ quan tâm. 

Có rất nhiều cha mẹ, khi thấy bé bị ngạt mũi, tắc mũi thường sử dụng nước muối sinh lý để làm sạch. Tuy nhiên, nếu lạm dụng hoặc rửa không đúng cách thì sẽ gây hại với trẻ.  

Theo các chuyên gia, khi rửa mũi trẻ có thể hít nước vào, luồng nước sẽ lên trên tai theo đó đờm chứ vi khuẩn gây ra hậu quả viêm tai giữa. Nguy hiểm hơn trẻ cũng có thể bị sặc, gây tổn thương đường hô hấp dưới. 

Bên cạnh đó, nếu mẹ rửa mũi quá nhiều cho bé sẽ làm mất đi lớp dịch tự nhiên bảo vệ niêm mạc mũi khỏi sự tấn công của vi khẩn, virus. Do đó các bác sĩ khuyến cáo cha mẹ có thể sử dụng máy phun sương làm ẩm niêm mạc. 

Tổng kết 

Vừa rồi, Adomir đã bật mí đến mẹ các cách hút đờm cho trẻ sơ sinh thường dùng và mang tới hiệu quả. Nếu mẹ đã sử dụng cách cách hút mũi mà tình trạng của trẻ không thuyên giảm thì cần đưa bé đến khám bác sĩ để được tư vấn thăm khám và điều trị kịp thời.