Trên thực tế, trẻ nếu sốt không quá cao thì không cần phải sử dụng thuốc hạ sốt. Thay vào đó, mẹ có thể hạ sốt cho trẻ bằng các cách dân gian cũng mang lại hiệu quả tương đối cao. Sau đây, Adomir sẽ hướng dẫn các mẹ các cách hạ sốt cho trẻ bằng dân gian hiệu quả mà dễ thực hiện tại nhà.
Nguyên nhân trẻ bị sốt
Sốt là phản ứng thông thường của cơ thể trẻ trước những tác nhân có hại cho hệ thống miễn dịch. Có rất nhiều nguyên nhân gây sốt ở trẻ, trong đó phổ biến nhất là:
Nguyên nhân trẻ bị sốt
- Nhiễm trùng: Đây là nguyên nhân chính gây sốt ở trẻ. Một số bệnh nhiễm trùng thường gặp là viêm họng, viêm tai giữa, viêm amidan, sốt phát ban, nhiễm trùng não,…
- Mọc răng: Trẻ mọc răng thường sẽ bị sốt nhẹ, tuy nhiên chỉ xảy ra từ 1-2 ngày nên bố mẹ không cần quá lo lắng.
- Tiêm phòng: Trẻ sốt sau tiêm phòng là phản ứng bình thường của cơ thể cho thấy trẻ đang đáp ứng lại vắc xin. Bố mẹ nên theo dõi thêm các phản ứng của trẻ để kịp thời ứng phó.
- Mặc nhiều quần áo: Do trẻ chưa có khả năng tự điều chỉnh thân nhiệt nên đôi khi việ mặc quá nhiều quần áo hay ủ chăn kín sẽ khiến trẻ bị sốt.
Dấu hiệu nhận biết trẻ bị sốt
Trẻ được coi là bị sốt khi:
- Nhiệt độ ở nách: 37,2 độ C.
- Nhiệt độ ở tai: 38 độ C.
- Nhiệt độ ở miệng: 37,5 độ C.
- Nhiệt độ ở trực tràng (hậu môn): 38 độ C.
Ngoài ra trẻ còn có thể có các biểu hiện sau:
Biểu hiện sốt
- Mệt mỏi.
- Ngủ li bì.
- Biếng ăn.
- Quấy khóc.
- Thở gấp.
- Đổ mồ hôi
Trẻ bị sốt có nguy hiểm không?
Như đã nói, sốt chỉ là phản ứng bình thường của cơ thể trước những tác nhân gây bệnh. Do đó, trẻ bị sốt không phải lúc nào cũng nguy hiểm mà đôi khi chỉ là dấu hiệu cho thấy hệ thống miễn dịch đang hoạt động tốt.
Cần nhắc lại, sốt không phải là bệnh lý mà chỉ là một triệu chứng của các căn bệnh lý. Chính vì vậy, để xác định sốt có nguy hiểm hay không thì cần em xét mức độ nghiêm trọng của bệnh lý.
Khi trẻ sốt cao > 40 độ C, bố mẹ cần đưa trẻ tới các cơ sở y tế ngay lập tức để theo dõi và xử trí kịp thời vì lúc này có thể sốt cao sẽ khiến trẻ phải đối mặt với những biến chứng nguy hiểm khác như co giật hay tổn thương não.
Mách mẹ cách hạ sốt cho trẻ bằng dân gian
Nếu trẻ chỉ bị sốt nhẹ dưới 38 độ, bố mẹ có thể áp dụng các cách hạ sốt cho trẻ bằng dân gian. Hướng dẫn chi tiết như sau:
Sử dụng gừng tươi
Gừng có vị cay và tác dụng kháng khuẩn, thải độc. Do vậy, đây là vị thuốc thường được sử dụng để giúp trẻ hạ sốt.
Gừng tươi
Nguyên liệu:
- Gừng tươi.
- Lê.
- Tỏi.
- Đường phèn.
- Muối.
- Mật ong.
Cách làm:
- Rửa sạch các nguyên liệu gừng tươi, lê, tỏi rồi thái mỏng. Sau đó thái chỉ gừng.
- Thêm mật ong, muối và đường phèn vào các nguyên liệu trên rồi hấp cách thủy trong khoảng 30 phút.
- Lọc lấy phần nước cốt, cất trong tủ lạnh và cho bé dùng dần.
Cách sử dụng:
- Trẻ < 1 tuổi: Mỗi ngày uống khoảng 3ml, chia làm 2 lần uống/ ngày.
- Trẻ < 6 tháng tuổi: Hòa thêm hỗn hợp trên với nước ấm trước khi cho trẻ uống
- Trẻ > 1 tuổi: Cho trẻ uống dung dịch 5ml/ngày, chia làm 3 lần uống.
Lưu ý: Đối với trẻ dưới 1 tuổi, mẹ nên thay mật ong trong thành phần công thức bằng nước cốt chanh.
Uống nước lá tía tô
Trong lá tía tô có chứa một số thành phần như L-perrilla alcohol, perillaldehyd, α-pinen, limonen, hydrocumin,… có tác dụng chữa ho, giải độc, long đờm, giảm đau,… hiệu quả. Vì thế lá tía tô được các mẹ bỉm truyền tai nhau sử dụng nhiều để hạ sốt cho trẻ.
Nước lá tía tô sẽ giúp tăng tiết mồ hôi và giãn mạch ngoài da, từ đó đào thải độc tố ra ngoài cơ thể giúp trẻ hạ sốt nhanh chóng. Phương pháp hạ sốt bằng lá tía tô đặc biệt phù hợp với những trẻ bị sốt do nguyên nhân tiêm phòng và có thể sử dụng cho trẻ sơ sinh.
Nước tía tô
Nguyên liệu:
- Lá tía tô tươi.
- Nước ấm.
Cách làm:
- Chuẩn bị khoảng 10 lá tía tô rửa sạch, vớt ra rồi để cho ráo nước.
- Giã hoặc xay lá tía tô.
- Chắt lấy nước và cho trẻ uốngb
Đắp chanh tươi
Chanh tươi từ lâu vốn đã được biết đến với tác dụng thanh nhiệt, giải độc. Không chỉ vậy, trong chanh còn chứa hàm lượng vitamin C cao có khả năng tăng cường sức đề kháng, phòng chống cảm lạnh, từ đó hỗ trợ hồi phục sức khỏe nhanh hơn.
Đắp chanh tươi
Nguyên liệu:
- Chanh tươi
- Khăn mỏng.
Cách làm:
- Rửa sạch chanh tươi, sau đó thái lát mỏng.
- Đắp từng miếng chanh lên trán, dọc sống lưng, khuỷu tay và lòng bàn chân của trẻ.
- Cố định bằng khăn rồi giữ trong vòng khoảng 15-20 phút.
Lưu ý: Cần tránh đắp chanh lên những chỗ vết thương hở, bị viêm loét hoặc trầy xước.
Hành tây
Một trong những cách hạ sốt nhanh chính là sử dụng hành tây, bài thuốc này có từ thế kỷ 16 và được lưu truyền tới nay. Trong y học hiện đại có chỉ ra rằng, có khoảng hơn 7000 dây thần kinh liên hết với các cơ quan trong cơ thể tập trung ở lòng bàn chân. Việc sử dụng hành tây đắp vào vị trí này sẽ giúp tiêu bớt virus bám vào dây thần kinh, đồng thời tăng cường lưu thông máu trong cơ thể.
Sử dụng hành tây là an toàn với trẻ nhỏ và trẻ sơ sinh. Vì vậy mẹ có thể hoàn toàn yên tâm áp dụng cách làm hạ sốt cho trẻ theo mẹo này.
Hành tây
Các bước thực hiện:
Mẹ chuẩn bị 1 củ hành tây hoặc hành tây tím
Cách làm:
Cách 1: Hành tây đem rửa sạch, thái mỏng
Xay nhuyễn bằng máy say sinh tố
Tiếp theo đặt dưới lòng bàn chân trẻ, để hành tây không bị xê dịch thì mẹ có thể mang vớ vào chân trẻ.
Cách 2: Mẹ nướng hành tây trên bếp than
Lột vỏ, thái mỏng rồi xay nhuyễn
Bọc hành tây trong miếng vải sạch rồi chườm lên ngực trẻ khoảng 15 phút.
Tinh dầu tràm
Dầu tràm được chiết xuất từ thiên nhiên không chứa hóa chất, lành tính nên mẹ có thể yên tâm dùng cho bé để bôi lên da. Ngoài ra, thành phần 1.8- Cineol trong dầu tràm có tác dụng phòng cảm lạnh, cảm gió, chữa ho và hạ sốt vô cùng hiệu quả. Bên cạnh đó, tinh dầu tràm còn được coi như một chất khử trùng tự nhiên loại bỏ virus bám trên da trẻ, giảm sự tấn công của tác nhân gây hại.
Tình dầu tràm
Cách thực hiện:
Nguyên liêu chuẩn bị: Tinh dầu tràm, chậu nước ấm với nhiệt độ 37- 38 độ C và một khăn sạch
Cách làm
Nhỏ 20 giọt tinh dầu tràm vào chậu nước đã chuẩn bị
Khuấy đều để tinh dầu lan tỏa trên mặt nước
Dùng khăn sạch thấm nước, vắt bớt nước rồi lau lên người trẻ
Cho trẻ mặc quần áo mỏng, thoáng mát, thoát mồ hôi tốt hơn.
Cách làm này sẽ giúp da trẻ được thông thoáng, thoát mồ hôi nhanh hơn đồng thời thải chất độc ra ngoài cơ thể. Từ đó trẻ sẽ nhanh chóng hạ sốt.
Lô hội
Lô hội hay còn có tên gọi khác là nha đam, loại thực vật này có chất gel mát giúp hạ nhiệt nhanh chóng. Vì thế các mẹ thường sử dụng để massage giúp bé hạ sốt. Gel nha đam có tính lành, đặc biệt còn giúp làm mềm mịn da trẻ. Mẹ hãy trồng 1 chậu nha đam trong nhà để tiện phòng trường hợp bé bị sốt.
Lô hội
Cách làm
Mẹ lấy một nhánh nha đam đem rửa sạch, để ráo
Gọt lớp vỏ cứng bên ngoài để lấy phần gel bên trong
Đắp phần gel đó lên trán, bàn tay, nách và bàn chân của bé
Tiếp theo, mẹ tiến hành massage nhẹ nhàng mục đích làm mát cơ thể của trẻ cũng như mang lại hiệu quả nhanh hơn.
Dưa chuột
Dưa chuột ngoài công dụng là thực phẩm, dưỡng da, giảm cân mà còn biết đến là một bài thuốc giúp trẻ hạ nhanh cơn sốt. Bởi dưa chuột có đặc tính mát, thanh nhiệt nên được khuyến cáo dùng trong trường hợp trẻ bị sốt do mọc răng. Bên cạnh tác dụng hạ nhiệt thì dưa chuột còn giúp bé giảm sưng lợi hiệu quả.
Dưa chuột
Cách làm:
Nguyên liệu chuẩn bị: 1 quả dưa chuột
Mẹ mang dưa chuột đi rửa sạch, để ráo
Gọt bỏ rồi cắ tỉa thành hình bình sữa sao cho đầu nhọn và to dần phần đuôi
Để cho bé ngậm “bình sữa” này trong 15-20 phút.
Lưu ý: Do dưa chuột khá mềm, nên khi cho bé ngậm mẹ cần theo dõi sát sao để tránh trường hợp con bị nghẹn nhé.
Lá bạc hà
Lá bạc hà là vị thuốc rất tốt, có vị cay, tính mát và không độc. Vì vậy, bạc hà thường dùng trong điều trị các chứng bệnh như ho sốt cao, cảm cúm,… Trong lá bạc hà còn chứa một số chất như Staphylococcus aureus, Bacillus subtilis, Salmonella Typhoid… các chất này có tác dụng kháng khuẩn, sát trùng rất an toàn với cơ thể của trẻ nhỏ. Việc sử dụng lá bạc hà còn giúp trẻ hạ sốt, đào thải đọc tố qua tuyến mồ hôi từ đó giúp trẻ nhanh bình phục.
Lá bạc hà
Cách thực hiện:
Mẹ cần chuẩn bị 5g lá bạc hà tươi, 2 thìa mật ong, 200ml nước ấm.
Cách làm
Lá bạc hà sửa sạch, để ráo
Xay nhuyễn lá bạc hà với mật ong và nước đã chuẩn bị
Chia hỗn hợp thành 3-4 phần, cho trẻ uống trong ngày
Tỏi
Tỏi biết đến là loại gia vị quen thuộc trong căn bếp của mỗi gia đình. Có tác dụng chữa chứng bệnh như đau khớp, ho, chống lão hóa,… nhưng ai biết rằng tỏi còn có công dụng chính là hạ sốt. Theo các nghiên cứu tỏi, đặc biệt là tỏi đen chứa các hoạt chất kháng khuẩn alliin có tạng dụng tăng cường sức đề kháng, giúp nâng cao sức khỏe của trẻ, đẩy luuif cảm cúm, viêm họng.
Nguyên liệu chuẩn bị:
Cần chuẩn bị một củ tỏi
Cách làm
Bóc vài tép tỏi đem đập dập
Tiếp đó hòa vào cốc nước nóng
Xông lên mũi cho trẻ trong khoảng 10 phút
Khi nước đã nguội vớt bỏ tỏi rồi cho trẻ uống nước còn trong ly
Lá diếp cá
Rau diếp cá sở hữu công dụng đặc biệt với sức khỏe của con người như hạ sốt đồng thời là loại rau quen thuộc trong mỗi gia đinh Việt. Rau diếp các biết đến như một vị thuốc kháng sinh tự nhiên, tác dụng thanh nhiệt cơ thể, tiêu viêm không hồ gây độc cho sức khỏe của trẻ nhỏ. Vậy nên việc hạ sốt bằng rau diếp cá sẽ sẽ giúp bé hạ sốt tốt.
Lá diếp cá
Nguyên liệu chuẩn bị:
Chuẩn bị nguyên liệu: 200g rau diếp cá, băng gạc, nước sạch
Cách làm:
Với trẻ sơ sinh
Rau diếp các đem rửa sạch với nước muối pha loãng cho ráo nước
Giã nát rau diếp các rồi lấy phần xác đắp lên trán của trẻ
Sử dụng băng gạc để cố định trong khoảng 20 phút
Với trẻ trên 6 tháng tuổi
Sơ chế nguyên liệu tương tự như trên
Giã nát rau diếp cá, sau đó cho thêm 400ml nước ấm vào rồi lọc lấy nước và cho trẻ uống trực tiếp.
Do rau diếp có vị tanh nên khá khó uống, mẹ có thể cho thêm một chút đường để trẻ dễ uống hơn.
Phần bã mẹ lấy để đắp lên trán cho trẻ giúp hạ sốt nhanh hơn.
Một vài lưu ý khi hạ sốt cho trẻ
Ngoài việc áp dụng các phương pháp được gợi ý ở trên, mẹ cũng cần lưu ý một số điều sau khi chăm sóc trẻ bị sốt:
- Không nên cho trẻ mặc quần áo quá dày hoặc quấn chăn kín. Thay vào đó, nên lựa chọn cho trẻ những bộ quần áo thoáng mát và thấm hút mồ hôi tốt để trẻ dễ thoát nhiệt.
- Không nên hạ sốt cho trẻ bằng cách chườm nước đá hoặc bôi rượu.
- Trong quá trình chăm sóc, nên tăng cường bổ sung dinh dưỡng cho trẻ để nâng cao sức đề kháng.
- Tuyệt đối không cho trẻ dùng thuốc chứa thành phần aspirin bởi loại thuốc này sẽ gây tổn thương đến não trẻ
- Trường hợp trẻ sốt cao trên 38.5 độ C kéo dài 3 ngày liên tục, mẹ hãy ngay lập tức đưa trẻ tới bệnh viện để được bác sĩ thăm khám và điều trị kịp thời.
Tổng kết
Bài viết trên đã hướng dẫn các mẹ một số cách hạ sốt cho trẻ bằng dân gian như: sử dụng gừng tươi, uống nước lá tía tô, đắp chanh tươi. Chúc các mẹ áp dụng thành công!